Վիտալի Պետրոսյան / Քաղաքի աչքերը /քաղաքական Հադրութ/

ՆՈՍՏԱԼԳԻԱ
Իմ լուսամուտները Հադրութից
նայում էին լեռների դեմքին,
եւ միտքս բախվում էր խաչին:
Իմ ժամանակակից լուսամուտներն Երեւանից
նայում են փողոցի դեմքին,
որտեղ հոսում են մեքենաները,
շենքերը կախվել են քաղաքի մշուշից,
շները հոտոտում են անցորդներին,
եւ բոլորը խաբում են իրար,
մի քիչ ավելի լավ ապրելու համար:
Իմ լուսամուտներն Հադրութում իմն էին,
նրանք նայում էին լեռների դեմքին,
այստեղ բոլորն ուրանում են իրար,
եւ քաղաքն ուտում է մարդուն…
ես էլ այլեւս առաջվանը չեմ:
Երբեմն ժամանակը հոսում է
քաղաքից տուն,
ես դեռ գյուղացի մի ուսուցիչ եմ
եւ բանաստեղծ,
բայց իմ տանն ապրում են թուրքեր
եւ բազմանում են որպես առնետներ
ժամանակի քաղաքական արգանդում:
Իմ պատուհաններն հիմա ուրիշ են,
քաղաքը լափում է մարդուն,
ես դուրս եմ գալիս փողոց
ամեն ինչ նորից սկսելու համար,
մարդկանց աչքերին նայելու համար,
ինչ-որ մեկը կամաց-կամաց ջնջում է հիշողությունս,
ես խառնվել եմ բոլորի հետ
եւ հոսում եմ փողոցների լուսամփոփներով՝
որպես կանգառ կամ ընթացք,
որից սկսվում են աշխարհի բոլոր պատուհանները:
Լուսամուտներս, լեռներին նայելիս,
հիշում են աչքերիս ժամանակագրությունը,
որտեղ ձեւականություն է ամեն ինչ:
22.12.2020թ.

***
Ես ծխում եմ բաց պատուհանների
փեղկերի արանքում,
դիմացս քաղաքն է ու իր ստվերները`
գիշերային լուսավորության քամիներում:
Գիշերը հսկում է պատուհանները,
վարագույրները սեղմվում են նկուղներին,
որտեղից երևում է մի զույգ ներքնաշոր,
որ քամին կախել է ժամանակի պատին:
Օրերը չվում են,
դիմացս գյուղեր են`
Վարդաշատ, Վանք, Տյաք,
որոնց պաշտպանում են գիշերային խաչերը`
ցերեկային լույսերով ողողված:
Խաչերը պաշտպանում են գիշերը,
ցերեկը գյուղերը դատարկվում են,
օրերը մթնում են ինչ-որ թաքուն տեղ,
որտեղ կաշառվել է «մուրացիկը»:
Հիմա շատերը ցնկնում են դևեր.
հրեշտակների դարաշրջան է,
կտուրից կատուները տարան ձուն,
և կճեպի երևակայությունը դեղնուցն է:
Չգիտեմ՝ ո՞վ, որտե՞ղ.
բոլորը թռչելու են
ափսեների այլմոլորակային տիեզերքում.
հիմա խաչերն ուղղակի դիտում են
քաղաքի աչքերը:
06.09.2020թ.

Օրերը թեթևսոլիկ ծանրություն ունեն,
նրանք դռան բռնակ են, տարի.
պարապությունն օրորվում է լվացքի
պարանի վրա, որպես գունագեղ լաթ
քաղաքի գոլորշում:
Գաղթականի աչքերով պարպում եմ
փողոցի դատարկությունը մուրացիկի
գլխարկի մեջ, որ մայթերը չզրկվեն
սահմաններից:
Մարդուն ճանաչում ես այն ժամանակ,
երբ հայտնվում ես նրա հույսին.
բարեկամական ամբոխ փակ դռան
կողպված անցյալում,
ես նայում եմ առաջ:
Առջևում փակ դռներ են,
դրսում թափառում է սառած ոտքերի հետքը
ազատության հակականոն կանգառներում:
Օրը պարապությունից տրվում է քամուն,
մայթը կտցահարվում է պատահական կրունկներից,
իրար են խառնվում ձյունը, մանդարինը,
դեռ փողոցով հոսող արյունը, և մարդիկ,
մարդիկ, մարդիկ:
Ես հաշվում եմ քաոսը
և հեռանում եմ քեզնից դեպի ինձ:
23.12.2020թ.

***
Իմ տնկած ծառերն էլ իմը չեն,
Իմ երդիկի ծուխն արդեն հիշողություն է,
օրերը բաժանարար համբերություն են,
որ սնել են վիժվածքների մի կրկես.
շատ բան ունեմ գրելու,
արյունը խեղդել է բառերը:

ԱՆՏՈՒՆ ԳՐԱՌՈՒՄՆԵՐ ԱՐՅԱՆ ԿՈԴԵՐՈՎ
Ինչ-որ մեկը քայլելով գծեց «նոր հայրենիքի»
սահմանները Գյումրիից Երևան և
հիմա կրճատվում է հայրենիքը դեպի նոր սահմաններ,
որի երկայնքով վխտում են վերելակային շշուկները,
շները կրծում են անճանաչելի դիակի ճակատագիրը,
իմ հայրենիքն այլևս սահմաններ չունի,
ես այլևս հայրենիք չունեմ:
24.11.2020թ.

«Եղիցի լույս»
Թիվ 03 (197) 2020թ.