Երիտասարդ ստեղծագործող Արմեն Միքայելյանը, ով հանդես է գալիս Արմեն Ավո գրական կեղծանվամբ, արդեն տևական ժամանակ է բավականին ակտիվ է համացանցում։ Նա իր ամենօրյա հրապարակումներով ակտիվ քննարկումների առիթ ու մասնակից է դարձել։ Ինչո՞ւ ընտրեց բանաստեղծությունը, ինչպե՞ս սկեց գրել։ Այս և այլ հարցերի շուրջ զրուցեցինք Արմեն Միքայելյանի հետ։
-Արմեն, ո՞ր տարիքից ես ստեղծագործում, և, առհասարակ, ինչպե՞ս ստացվեց, որ սկսեցիր բանաստեղծություններ գրել։
– Ստեղծագործել սկսել եմ տասնվեց տարեկանից։ Ես մեծացել եմ գյուղում և իմ ապրած յուրաքանչյուր օրը, իմ մանկությունը հրաշալի պոեզիա է, անմեղությունը, մաքրությունը, իսկ պոեզիայի հիմքը պետք է մաքրությունը լինի։ Առաջին ստեղծագործությունս ծնվել է խաչքարի մոտ (խաչքարի մասին), չգիտեմ՝ ինչպես ստացվեց և մինչև այսօր էլ չեմ հասկանում:
– Ինչո՞ւ Արմեն Ավո, ինչպե՞ս ընտրեցիր գրական անունդ։
– Արմեն Ավո գրական կեղծանունով ինձ կոչել է իմ գրականության ուսուցչուհին, քանի որ շատ էի հետաքրքրված Ավետիք Իսահակյանի ստեղծագործություներով, սակայն ես Ավո բացատրում եմ այլ կերպ, Ավո հապավում է, որը նշանակում է Արցախի Վիրավոր Որդի։
-Քո ստեղծագործություններում դու խիստ, երբեմն նույնիսկ չափից շատ հավատարիմ ես դասական , ավանդական ոճին։ Հոգեհարազա՞տ է, թե՞…
– Դասական պոեզիան հոգեհարազատ է ինձ, հավատարիմ մնալով հայ դասականների ավանդույթներին, փորձում եմ ստեղծել իմ գրականությունը, ես երբեք վանկերի և հանգերի ետևից չեմ ընկել, ծնվում է միտքը և բառերը շարվում են կողք կողքի։ Դասական ոճն իմ մեջ է, և ես ապրում եմ դասական գրականությամբ։
Սիրում և ընթերցում եմ ազատ ոճի գրականություն, սակայն երբեք չեմ փորձել ստեղծագործել այդ ոճով։
-Հայրենի գյուղի, հարազատ եզերքի մասին շատ ես գրում, քո բոլոր ստեղծագործություններում անթաքույց երևում է, թե որքան շատ ես կապված Վաղուհասի հետ։ Ուզում եմ այս մասին մի քիչ ավելի մանրամասն խոսենք։
– Վաղուհաս գյուղի հրաշագեղ բնության և մարդկային պարզության մասին կարելի է անվերջ խոսել։ Գյուղական կյանքի մաքրությունն ու պարզությունը, նրա ժայռոտ բնությունը մանկուց իմ մեջ ստեղծել է մի աշխարհ, որ հետո իմ բանաստեղծություների հիմքն է դարձել։ Վաղուհասի լեռներում և անտառներում է անցել իմ մանկությունը, որ ձևավորել է իմ մեջ ստեղծագործող մարդուն։ Վաղուհաս անվանումը բացատրվում է որպես «ՍՈՒՐԲ ՀՈՂ», քանի որ այնտեղ մատուռներ և եկեղեցիներ կան։ Ազատագրական պայքարում գյուղն ունեցել է յոթանասուներեք զոհ։
-Ժամանակները փոխվում են, բնականաբար, ժամանակի հետ փոխվում է նաև գրականությունը, ընթերցո՞ւմ ես ժամանակակից գրողների։ Եթե այո , ապա ի՞նչ ես կարծում, Արցախում ստեղծվո՞ւմ է ժամանակակից գրականություն։
– Իհարկե, հետևում եմ ժամանակակից գրողների ստեղծագործություններին, հրաշալի գրողներ ունենք, որոնք, կարծում եմ, ամուր կպահեն հայ գրականությունը։
Արցախում գրականությունը զարգանում է օր օրի։ Կարծում եմ՝ մի օր կունենանք հզոր և հավերժական գրական կյանք Արցախում։ Եվ Արցախի մշակութային կյանքը կհասնի բարձունքների։
-Ինչպե՞ս ես վերաբերվում գրաքննադատությանը, առհասարակ ընդունո՞ւմ ես, երբ ընթերցողների կողմից քննադատվում է քո գիրը։
– Կարևոր է առողջ քննադատությունը, որը նման է սթափեցնող զանգի, որ կոփում և ստիպում են ստեղծագործողին ավելիին ձգտել և չսահմանափակվել ստեղծածով։ Ես ստեղծագործող եմ և առողջ քնադատությանը, առողջ խոսքին լավ եմ վերաբերվում, ես իմ գրածների հանդեպ չափազանց խիստ եմ և հաճախ եմ ինքս ինձ քննադատում։
-Գիտեմ, որ գիրք ես հրատարակել և ճանապարհի փակ լինելու պատճառով այն դեռևս գտնվում է ՀՀ–ում։ Պատկերացնում եմ, ինչ ապրումներ ունես… Պատմիր մի քիչ քո հրատարակված գրքի մասին։
– «Քեզ ճանաչելով ես ինձ իմանամ» գիրքս հրատարակել եմ 2022թ-ին…Այն իմ առաջին գիրքն է և երկար էի սպասում լույս տեսնելուն, գիրքն իմ ձեռքերում չհայտնվեց այդպես էլ, բայց կարևորը այն ընթերցողներին հասանելի է։ Մի քանի գլուխներից է կազմված և ներառում է 2018-2022թթ. գրված ստեղծագործությունները, քառասունչորսօրյա պատերազմի ապրումները, հայրենի օրրանի կորուստը և անհաս սիրո քաղցրությունը։
Գրքի անվանումը հայրենիքին նվիրված բանաստեղծությանս մի տողն է։
Վերջաբանի փոխարեն.․․
Շնորհակալ եմ շատ գեղեցիկ հարցերի համար։
Իմ սերնդակիցներին և եկող սերնդին կասեմ, որ երբեք չկտրվեն գրքից։ Գիրք պետք է բոլորը կարդան, այն հասունացնում է միտքդ, ոգիդ անսահման բարձունքների հասցնում։ Բնության կատարելությունը չէր լինի, եթե չլիներ պոեզիան, պոեզիան հոգու և սրտի հարատևությունն է, բնության կատարելության և մարդկային հոգու հրաշքը։ Պոեզիայով պետք է ապրել։
Սերգեյ ՍԱՖԱՐՅԱՆ
